Bankiers verkeren vaak in een vrij unieke situatie. Zij zijn bankier én bestuurder en hebben daardoor inmiddels een viertal manieren waarlangs zij (in rechte) ‘gestraft’ kunnen worden bij slecht functioneren.
bestuurdersaansprakelijkheid en het tuchtrecht
Enerzijds is er de bestuurdersaansprakelijkheid. Wanneer bankiers in hun hoedanigheid als bestuurder grove fouten maken kunnen zij daar privé aansprakelijk voor gesteld worden.
Anderzijds is er het tuchtrecht voor bankiers. Ingevoerd in 2015 en bedoeld om de kwaliteit van de beroepsuitoefening te bevorderen en te bewaken. Daarmee bevinden bankiers zich in een vrij select groepje, tezamen met o.a. advocaten, notarissen, en medisch professionals.
Voor bankiers echter komen de bestuurdersaansprakelijkheid en het tuchtrecht vaak samen in dezelfde casus. Waar bij de arts of advocaat het tuchtrechtelijk handelen meestal betrekking heeft op hun werkzaamheden als arts of advocaat, betreffen de eventuele fouten of nalatigheden door de bankier juist hun handelen als bestuurder. Voor hetzelfde handelen kan een bankier dus al op twee manieren aangesproken worden.
Strafonderzoek
En dan is er, sinds enkele jaren (terwijl het tuchtrecht ook pas 9 jaar bestaat), ook nog het strafonderzoek naar bankiers bijgekomen. Zalm (ABN), Hamers (ING), Draijer (Rabo): ze hebben er de afgelopen jaren allemaal al aan moeten geloven. Overigens nadat sommige ook tuchtrechtelijk een tik op de vingers hadden gekregen, voor dezelfde handelingen.
Zou het bankiers werkelijk waar zo weinig interesseren als er binnen hun bank wordt witgewassen? Zo weinig dat zij aanvaarden zowel privé aansprakelijk te kunnen worden gesteld en tuchtrechtelijk aangesproken te kunnen worden? Zo weinig dat er naast dat alles en de mogelijkheid door hun werkgever op straat gezet te worden met als publicitaire/carrière-technische gevolgen van dien, óók nog een vierde manier van straffen noodzakelijk is?
Niet noodzakelijk, niet proportioneel
Ik vind het moeilijk te geloven dat dit het geval is. En dan is het dus zelden noodzakelijk het strafonderzoek als een extra stok achter de deur te hebben. Want de kosten van ‘de stok’ zijn hoog, in de vorm van verlammende angst bij banken, zo schreef het FD afgelopen week. Natuurlijk, er kunnen altijd zaken zijn waarin dat anders ligt. Maar in dit soort witwaszaken zijn er civiel- en tuchtrechtelijk stokken zat om mee te slaan, daar is het strafrecht niet voor nodig.
